Επιμνημόσυνος λόγος του Πρόεδρου της ΕΚΚΕΛ Δρ. Ελευθέριου Αντωνίου, στον Ιερό Ναό Αγίου Χαραλάμπους Νέου Χωριού Κυθρέας, στην Αγλαντζιά, στο Ετήσιο Εθνικό Μνημόσυνο των Ηρώων Νέου Χωριού Κυθρέας.
Ομιλία Προέδρου Κατεχομένων Κοινοτήτων Επαρχίας Λευκωσίας
Δρ. Ελευθέριος Αντωνίου
Αδελφοί πρόσφυγες Νιοχωρίτες, αγαπητοί συγγενείς των πεσόντων, δολοφονηθέντων και αγνοουμένων μας.
Συμπατριώτες και Συμπατριώτισσες.
Με αισθήματα συγκίνησης, δέους και εθνικής υπερηφάνειας βρισκόμαστε και σήμερα όλοι μαζί στον Ιερό Ναό του πολιούχου Αγίου του Νέου Χωριού Κυθρέας, Αγίου Χαραλάμπους, για να τιμήσουμε, να μνημονεύσουμε και να αποτίνουμε τον ελάχιστο φόρο τιμής στους ηρωικούς συμπατριώτες μας από το Νέο Χωριό Κυθρέας.
74 ήρωες ο αριθμός των πεσόντων, εκτελεσθέντων και αγνοουμένων, οι οποίοι και πλήρωσαν με το ίδιο το αίμα τους, τις τραγικές συνέπειες και τα αποτελέσματα της βάρβαρης τουρκικής εισβολής του 1974.
Τί κι αν πέρασαν 45 ολόκληρα χρόνια από τον μαύρο Ιούλη του 1974, οι μνήμες επιστρέφουν βασανιστικές στο Νέο Χωριό, στην αλησμόνητη γη μας, στην αλύτρωτη πατρίδα μας, αλλά και για τα παιδιά που έραναν και πότισαν την άγια τούτη γη με το ίδιο το αίμα τους.
Με την ευκαιρία αυτή αισθάνομαι την ανάγκη εκ μέρους όλων των κατεχόμενων Κοινοτήτων να ευχαριστήσω αλλά συνάμα και να συγχαρώ το Κοινοτικό Συμβούλιο, την Εκκλησιαστική Επιτροπή, τα Σωματεία «Αυγερινός» και «Απόλλων», τον Όμιλο Γυναικών και πολύ ιδιαιτέρως τις οικογένειες των ηρώων μας για την άρτια διοργάνωση και τέλεση του μνημόσυνου προς τα ηρωικά αδέλφια μας.
Η ενότητα, η ομοθυμία και η ομοψυχία του λαού μας, θα ήταν άλλωστε και το καλύτερο μνημόσυνο για όλους τους ήρωες της Κοινότητας Νέου Χωριού Κυθρέας.
Οι αποφράδες ημέρες του μαύρου Ιούλη του 1974 δεν μας αφήνουν να ξεχάσουμε το δίδυμο έγκλημα του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής, χωρίς να αναδύουμε πληγές και χωρίς να αποδίδουμε προσωπικές ευθύνες, θα πρέπει όμως τουλάχιστον να μην αφήσουμε ποτέ ξανά την επανάληψη του εθνικού διχασμού.
Οι νεκροί, οι αγνοούμενοι, οι εγκλωβισμένοι, οι τραυματίες, οι ανάπηροι πολέμου, οι χήρες, τα ορφανά, η προσφυγοποίηση χιλιάδων συμπατριωτών μας και η συνεχιζόμενη κατοχή του 37% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ο τραγικός απολογισμός του δίδυμου και αποτρόπαιου εγκλήματος του 1974.
Στο κάλεσμα για την προάσπιση της Ελευθερίας της πατρίδας οι νέοι του Νέου Χωριού Κυθρέας ανταποκρίθηκαν πρόθυμα. Προσέτρεξαν με αυταπάρνηση στο ιερό καθήκον αγωνιζόμενοι με σθένος ενάντια στον πάνοπλο Τούρκο εισβολέα, υπερασπιζόμενοι τη γη που τους γέννησε. Ο τραγικός απολογισμός 8 πεσόντων, 9 αγνοουμένων και 57 δολοφονηθέντων αποδεικνύει περίτρανα, πέρα ως πέρα την απαράμιλλη αγωνιστικότητα, το σθένος και τον πατριωτισμό των κατοίκων του Νέου Χωριού Κυθρέας.
Η οδύνη, ο ανείπωτος πόνος αλλά και οι πληγές παραμένουν ακόμη ανοικτές. Τραγικοί γονείς, έχασαν τα βλαστάρια τους, γυναίκες έχασαν το στήριγμα τους, παιδιά τον πατέρα ή τη μητέρα τους ….
Τιμούμε και μνημονεύουμε τους αθάνατους πεσόντες ήρωες και θύματα της τουρκικής εισβολής του ’74, της κατεχομένης Κοινότητας Νέου Χωριού Κυθρέας.
- Τον Κώστα Λαμπρία – Έφεδρο Λοχία – ο οποίος αφήνει τη σύζυγο του Ανδρούλλα και τον μονάκριβο τους Κυριάκο, για να ανταποκριθεί στο εθνικό προσκλητήριο. Κατατάχθηκε σε τάγμα πεζικού στην Αμμόχωστο και αναλαμβάνει με τη μονάδα του άμεση δράση. Σε πολεμική επιχείρηση, την πρώτη ημέρα της εισβολής, στην περιοχή Σακκάρια Αμμοχώστου, γίνεται προσπάθεια να κτυπηθούν οι τουρκικοί στόχοι. Και ενώ η μάχη μαινόταν, προσέτρεξε για να βοηθήσει τον πληγωμένο δόκιμο έφεδρο αξιωματικό γιατί αυτό υπαγόρευε άλλωστε η συνείδηση του. Δυστυχώς, σφαίρα ακροβολιστή τον κτύπησε στην κοιλιά τραυματίζοντας τον σοβαρά όπου και αργότερα υπέκυψε στα τραύματα του. Άξιος και πάντα ανάμεσα μας.
- Ο Γιώργος Χατζηγιάννης, γιος του Κυριάκου Χατζηγιάννη και της Κυριακής Ακκιλλή, γεννήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 1940. Ήταν το μικρότερο παιδί της οικογένειας. Σύζυγός του η Νίκη Νικολάου Μίχαλου με την οποία απόκτησαν τη μονάκριβη τους κόρη, τη Μαρία. Τον Αύγουστο του ’74, ένα χρόνο περίπου μετά την απόκτηση της κόρης του, αφήνει την πολυαγαπημένη του οικογένεια στο κάλεσμα της πατρίδας και κατατάσσεται ως έφεδρος στο 398 ΤΠ στην περιοχή Τζιάος, όπου μαζί με τους υπόλοιπους συμπολεμιστές του αγωνίζονται με πάθος και άκρατο ενθουσιασμό απέναντι στον Τούρκο εισβολέα. Τα ίχνη του παρέμειναν από τότε αδιαλεύκαντα για 35 χρόνια. Μέχρι που το 2009, τα οστά του εντοπίζονται σε ομαδικό τάφο στο χωριό Τζιάος και επιστρέφουν στην οικογένεια του για να κηδευτεί με τις αρμόζουσες τιμές της πατρίδας. Άξιος και πάντα ανάμεσα μας.
- Ο Κώστας Κωνσταντινίδης, γιος του Χρήστου του Αέρα και της Αγγελικής, έζησε στο Νέο Χωριό μαζί με τα αδέλφια του Ανδρέα, Παύλο και Δώρα μέχρι το 1969. Στις 23 Αυγούστου 1969 νυμφεύθηκε την Ανδρούλλα Μοργιάννη, μετοικούντος στην ενορία της Αγίας Μαρίνας Κυθρέας. Τον Αύγουστο του ’74 εγκατέλειψε την οικογένεια του στο προσκλητήριο της πατρίδας. Τη γυναίκα του, την κόρη του Δέσπω και το γιο του Χρίστο. Κατατάχθηκε στο 398 ΤΠ ως έφεδρος τυφεκιοφόρος βορειοδυτικά του χωριού Τζιάος. Η τελευταία φορά που θεάθηκε ζωντανός ήταν η 13η Αυγούστου όταν η γυναίκα του και τα παιδιά του επισκέφθηκαν το φυλάκιο όπου υπηρετούσε. Στις 14 Αυγούστου μία μέρα μετά, η οικογένεια του εγκαταλείπει την Κυθρέα. Τον Οκτώβριο του 1974 γεννήθηκε το τρίτο του παιδί ο Θέμης. Ο οποίος δεν έμελλε δυστυχώς ποτέ να γνωρίσει τον πατέρα του, αφού αυτός δεν επιστρέφει ποτέ, έμεινε εκεί που του έταξαν να προσέχει Θερμοπύλες. Η τύχη του αγνοείται και δηλώνεται αγνοούμενος. Μετά από 35 χρόνια αγωνίας και προσμονής, η οικογένεια ενημερώνεται στις 10 Φεβρουαρίου, ημέρα του Αγίου Χαραλάμπους, τα θλιβερά νέα του απάνθρωπου θανάτου του. Παράσημα του, οι δύο σφαίρες στο κρανίο. Η κηδεία των οστών του έγινε στις 18 Φεβρουαρίου 2009 με τις αρμόζουσες τιμές και από τότε αναπαύεται μεταξύ των άλλων ηρώων του ’74, στο στρατιωτικό κοιμητήριο του Τύμβου της Μακεδονίτισσας. Άξιος και πάντα ανάμεσα μας.
- Ο Γιάννης Παπαγιάννης, γεννήθηκε το 1951 στο Νέο Χωριό. Το τρίτο παιδί του Χαμπή Παπαγιάννη και της Αγγελικής το γένος Κοκονή. Ήταν μοναχογιός ανάμεσα σε τρεις αδελφές τη Θεανώ, τη Μαρία και την Ανδρούλλα. Μετά τη στρατιωτική θητεία του το 1971 πήγε στο Λονδίνο όπου σπούδασε Ηλεκτρολογία για τρία χρόνια. Στις 17 Ιουλίου του 1974 επιστρέφει ατμοπλοϊκώς στην Κύπρο μέσω Ελλάδας, και στις 20 Ιουλίου με το πρώτο κάλεσμα για επιστράτευση παρουσιάζεται στη μονάδα του 398 Τ.Π. Υπηρέτησε στην περιοχή Μιας Μηλιάς-Κυθρέας-Τζιάους από τις 20 Ιουλίου μέχρι και τις 14 Αυγούστου, οπόταν και συνελήφθη αιχμάλωτος έξω από το Τζιάος. Οι φωτογραφίες που διασώθηκαν και τον φέρουν μαζί με τους υπόλοιπους τέσσερις συναγωνιστές του, έκαναν το γύρω το κόσμου. Τούρκος αξιωματικός σκύβει και ανάβει τσιγάρο στο Γιάννη Παπαγιάννη. Η φωτογραφία εκείνη έδινε ελπίδα και θάρρος στην οικογένεια του ότι θα επέστρεφε ζωντανός. Ωστόσο διαψεύσθηκε οικτρά. Αφού η οικογένεια του ειδοποιήθηκε ότι τακτοποιήθηκαν τα οστά του, τα οποία βρέθηκαν σε πηγάδι έξω από το Τζιάος μαζί με άλλα 18 άτομα. Η κηδεία του έγινε στις 14 Αυγούστου 2009, 35 χρόνια μετά την ίδια ημερομηνία της εκτέλεσης του. Έκτοτε αναπαύεται και αυτός με τα άλλα παλληκάρια στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας. Άξιος και πάντα ανάμεσα μας.
- Ο Στέλιος Ορφανίδης γεννήθηκε στη Κυθρέα στις 17 Αυγούστου 1950. Γονείς του ο Ανδρέας από την Κυθρέα και η Χρυστάλλα από τη Φιλιά. Είχε δύο αδελφές τη Μηλίτσα και τη Μαρία. Οι γονείς του και η αδελφή του Μηλίτσα δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ από τους Τούρκους εισβολείς με την κατάληψη της Κυθρέας στις 14.08.1974. Νυμφεύθηκε τη Ξένα Δημητρίου από το Νέο Χωριό και απέκτησαν την Παντελίτσα, η οποία και ήταν δύο ετών όταν έγινε η εισβολή. Κατατάγηκε στην Εθνική Φρουρά το 1968. Αφού έτυχε της βασικής εκπαίδευσης και ορκίσθηκε, τοποθετήθηκε στην 173η Μοίρα Πεδινού Πυροβολικού στη Λάμπουσα, όπου υπηρέτησε ως πυροβολητής για δύο χρόνια. Μετά την εκδήλωση της τουρκικής εισβολής στις 20.07.74 έσπευσε να υπηρετήσει την Πατρίδα. Στις 17 Αυγούστου 1974 θεάθηκε για τελευταία φορά ζωντανός στο Τρίκωμο. Άξιος και πάντα ανάμεσα μας.
- Ο Κωνσταντίνος Ευθυμίου από το Τσέρι, ήταν το πέμπτο παιδί από τα έξι παιδιά της οικογένειάς του. Το επάγγελμα του ήταν επιπλοποιός. Το 1972 νυμφεύθηκε στο Νέο Χωριό Κυθρέας, την Αθηνούλα Σάββα Σκουλιά και από το γάμο τους απέκτησαν ένα γιο, το Σάββα. Στο Νέο Χωριό παρέμεινε μέχρι τον μαύρο Ιούλιο του ’74, οπόταν και έγινε η τουρκική εισβολή. Κλήθηκε στο καθήκον να υπηρετήσει την Πατρίδα. Υπηρέτησε στο 305ο Τ.Π. Συνελήφθη από τους Τούρκους στο δεύτερο γύρο της Τουρκικής εισβολής στο σπίτι της Φρόσως Δήμου, στο χωριό Βουνί μαζί με άλλα 39 άτομα και έκτοτε η τύχη του αγνοείται. Άξιος και πάντα ανάμεσα μας.
- Ο Γιώργος Γιωργαλλής του Θεοδώρου γεννήθηκε στη Βώνη τον Ιούνιο του 1944. Νυμφεύθηκε τη Δώρα Σάββα Σκουλιά από το Νέο Χωριό Κυθρέας και απέκτησαν δύο θυγατέρες, την Παναγιώτα και τη Μαρία. Όταν έγινε η τουρκική εισβολή έτρεξε ως έφεδρος να υπερασπιστεί την Πατρίδα του στο 398 Τ.Π. υπηρετώντας στο Τζιάος. Στις 14 Αυγούστου 1974, μέρα της δεύτερης εισβολής, ο Γιώργος βρισκόταν στο Τζιάος και από τότε γράφτηκε στη μαύρη λίστα των αγνοουμένων. Άξιος και πάντα ανάμεσα μας.
- Ο Σάββας Αποστολίδης του Γεωργίου, γεννήθηκε στο Νέο Χωριό Κυθρέας το 1955. Συνελήφθηκε από τους Τούρκους εισβολείς ενώ υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία στις 6 Αυγούστου του 1974. Τόπος εξαφάνισής του, οι φυλακές των Αδάνων στην Τουρκία. Άξιος και πάντα παρόντας ανάμεσά μας.
- Ο Στέλιος Παναγή γεννήθηκε στις 14 Αυγούστου 1977. Γονείς του η Ανδρούλλα Καλλή Χατζιαντώνη και ο Καλλής Παναγή από τη Κυθρέα. Υπηρετούσε στο 211 Τ.Π. όπου είναι υπεύθυνο για τα φυλάκια της πράσινης γραμμής στη δυτική περιοχή της Λευκωσίας. Στις 3 Ιουνίου 1996, ενώ υπηρετούσε σε προκεχωρημένο φυλάκιο στην πράσινη γραμμή, εισήλθε στη νεκρή ζώνη και εντελώς απρόκλητα πυροβολήθηκε άνανδρα από Τούρκο στρατιωτικό. Μεταφέρθηκε μετά από αρκετή ώρα από άνδρες της Ειρηνευτικής Δύναμης στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, δυστυχώς η καθυστέρηση υπήρξε μοιραία. Ο Στέλιος Παναγή υπήρξε το τελευταίο από τα επτά θύματα της τουρκικής θηριωδίας στη γραμμή καταπαύσεως του πυρός, μετά το 1974. Άξιος και πάντα ανάμεσα μας.
Στον μαύρο μακρύ κατάλογο μνημονεύονται και τιμώνται επίσης οι 57 άνανδρα δολοφονηθέντες ήρωες και άλλοι 8 αγνοούμενοι, που για μας θα είναι πάντα Άξιοι και παρόντες ανάμεσα μας
Εκ μέρους της Ένωσης Κατεχομένων Κοινοτήτων της Επαρχίας Λευκωσίας αλλά και όλων των κατεχόμενων Κοινοτήτων, σας μεταφέρω την συμπαράσταση όλων των αδελφών, συμπατριωτών και σας υποσχόμαστε ότι πάντα όλοι μαζί θα ζητάμε δικαίωση και μνημόνευση όλων αυτών των ηρώων που θυσιάστηκαν για την πατρίδα. Και δεν υπάρχει καλύτερο μνημόσυνο και τιμή από την ενότητα που πρέπει να μας χαρακτηρίζει.
Αισθανόμαστε το βάρος της θυσίας των τιμωμένων σήμερα ηρώων μας και δεν θα εγκαταλείψουμε τις προσπάθειες για εξεύρεση μίας δίκαιης, βιώσιμης και λειτουργικής λύσης του Κυπριακού προβλήματος, μέσα σε συνθήκες ασφάλειας, ελεύθερης διακίνησης και άσκησης των πολιτικών μας δικαιωμάτων χωρίς ξένα στρατεύματα και εγγυήσεις.
Τιμή και Δόξα για όλους αυτούς που μας έδειξαν το δρόμο, μέσα από το έργο, τους αγώνες και τις θυσίες τους!
ΑΣ ΕΙΝΑΙ ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥΣ.
16 Σεπτεμβρίου, 2018